Figuur 1 Bezemkoraaltje © Otto Brinkkemper

Oktober 2022 bleek door de overvloedige regen in september toch nog goed voor veel paddenstoelen, die spreekwoordelijk uit de grond sprongen. Ondanks de overvloedige regen bleven veel drooggevallen plassen zoals de Oude Waal bij Nijmegen droog staan.

Het doel van 5000 soorten is gehaald en inclusief vervaagde soorten de totale teller voor de Gelderse Poort voor alle jaren de 8000 soorten gepasseerd.

Aantallen

Eind oktober stond de teller op 5721 soorten. Dat is 248 soorten meer dan de eindstand van september. In totaal betrof 68% van de nieuwe soorten voor 2022 zoals verwacht een paddenstoel.

Nieuwe soorten voor de Gelderse Poort

In totaal werden in oktober 69 nieuwe soorten voor de Gelderse Poort gemeld. De echte topper was de invasie aan Prachtbeer Utetheisia pulchella. De langdurige zuidenwind in oktober veroorzaakte liefst 33 waarnemingen van deze tropische nachtvlinder die in Europa als trekvlinder voorkomt. Tijdens een paddelstoelenexcursie door Carolien Reindertsen werd het Bezemkoraaltje Ramariopsis tenuiramosagevonden. Ook interessant is de melding van de Noord Afrikaanse springspin Saitis barbipes in de Meinerswijk. Deze soort komt niet op eigen kracht naar Nederland, maar weet via bagage van toeristen uit Noord Afrika Nederland te bereiken. Ikzelf heb in Nijmegen sinds een bezoek aan Marokko in 2013 een groeiende populatie van deze kleurrijke springspin die inmiddels ook de huizen van buren heeft bereikt. Ook de onterecht gevreesde Valse Wolfspin (https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=29707) werd voor het eerst gemeld in de Gelderse Poort. En wat te denken van een Tijgerblauwtje Lampides boeticus waargenomen door Sjak Gielen. Eerste melding in de Gelderse Poort voor deze warmteminnende dagvlinder uit Zuid-Europa. Ook de oprukkende exotische Dwarsbandkakkerlak deed zijn intrede. In tegenstelling tot de angst van mensen zijn de meeste soorten kakkerlak soorten die zich alleen buiten kunnen handhaven. Zo ook deze kakkerlak. Tot slot vloog de gezenderde Lammergier Gypaetus barbatus over het gebied op 18 oktober. Niemand zag hem, maar hij staat in de boeken. 

Het totaal aantal nieuwe soorten voor het 5000-soortenjaar kwam daarmee eind oktober op 1164. 

Figuur 2 geeft de verdeling van nieuwe soorten over de soortgroepen weer tot en met oktober 2022. 

Verdeling over soortgroepen

Figuur 3 laat de verdeling van de soortgroepen over de reeds 5721 gemelde soorten zien. De paddenstoelen staan door de oktobermaand met sprong op 1. Nu is het de verwachting dat een deel van paddenstoelensoorten onvoldoende gedocumenteerd zal zijn. Er zijn immers heel veel soorten paddenstoelen, maar een groot deel daarvan vereist bevestiging met microscopisch onderzoek.   Opvallend is verder dat behalve de vissen elke soortgroep ten minste 1 nieuwe soort had in 2022. Voor paddenstoelen, vliegen en plant geen probleem, maar voor numeriek kleine soortgroepen als sprinkhanen, dagvlinders en libellen toch wel bijzonder.

De cirkel is bijna rond

Als je nu nog het veld ingaat begint het te verwachten soortenspectrum steeds meer te lijken op dat van de start van 2022 met warme januaridagen. De figuren 4 en 5 geven een beeld van hoeveel soorten er per soortgroep en gezien zijn en het aandeel soorten hiervan dat nieuw was.

Dit artikel is een tussenstand. Waarnemers hebben enerzijds nog talloze foto’s met mogelijk nieuwe soorten en anderzijds zijn onvermijdelijk niet alle determinaties juist. Kortom de aantallen voor oktober gaan de komende tijd nog een beetje schuiven. Zowel omhoog als omlaag. Daarnaast kloppen de tellers bij waarneming.nl niet exact doordat embargosoorten uit sommige overzichten ontbreken en ontstaan daardoor kleine verschillen.