Juli: Volop zomer

Figuur 1 Hokjespeulzaadwesp – Bruchophagus astragali (foto:Niels Eimers)

Juli 2022 was zeer droog, zeer zonnig, maar niet bijzonder warm.

Aantallen

Eind juli stond de teller op 4765 soorten. Dat is 365 soorten meer dan de eindstand van juni. De toename van nieuw waargenomen soorten is dus flink gedaald in vergelijking met toen in één maand maar liefst 900 soorten werden toegevoegd aan de lijst van 2022. Dat is inmiddels 95% van het doel van 5000 soorten. 

Nieuwe soorten voor de Gelderse Poort

In totaal werden in juli 137 nieuwe soorten voor de Gelderse Poort gemeld. De echte topper was een ontdekking van Niels Eimers; hij vond Hokjespeulzaadwesp (Bruchophagus astragali). Deze parasiet, die zijn eitjes in de zaden van Hokjespeul legt, was nog niet eerder in Nederland waargenomen. De waardplant Hokjespeul heeft alleen in het Oostelijke riviergebied en Zuid-Limburg een natuurlijk voorkomen. En plantenkenner Niels sloeg vlak daarvoor ook al toe met de Zwavelgele Peulkokermot Coleophora coronillae. Deze kokermot, die parasiteert op Bont Kroonkruid, was nog slechts enkele keren in Nederland gezien. Geïnspireerd door de ontdekking van Niels vonden tal van andere waarnemers met het juiste zoekbeeld en de waardplant de kokermot op 11 nieuwe uurhokken. Martien van Bergen vond op de zinderende vlakte van de oude steenfabriek in de Kekerdomse Waard de zeer zeldzame Slangenkruidboktor, een soort die in voorkomen vrijwel beperkt is tot Limburg.  

Het totaal aantal nieuwe soorten voor het 5000-soortenjaar kwam daarmee eind mei op 860. 

Figuur 2 geeft de verdeling van nieuwe soorten over de soortgroepen weer tot en met juli 2022. 

Figuur 2 Verdeling nieuwe soorten over soortgroepen

Verdeling over soortgroepen

Figuur 3 laat de verdeling van de soortgroepen over de reeds 4765 gemelde soorten zien. Het aantal plantensoorten is het grootste en het is maar de vraag of andere soortgroepen meer soorten op gaan leveren. In theorie zouden bijvoorbeeld kevers en paddenstoelen hier ruim overheen kunnen gaan, maar in tegenstelling tot planten zijn daar veel soorten lastig te determineren en/of piepklein.

Figuur 3 Verdeling soorten 2022 over soortgroepen

Op naar de 5000!

Om 5000 soorten te halen, moeten we 65% van de ooit gemelde soorten vinden in 2022. Onderstaande grafiek toont welk deel van de soorten bij een soortgroep al waargenomen zijn. Inmiddels is bij 13 van de 20 soortgroepen meer dan 65% van de ooit gemelde soorten gezien in 2022. Van de paddenstoelen is slechts 37% van de ooit waargenomen soorten gemeld in 2022. Maar ook van de lastige groep van bijen/wespen/mieren is nog slechts 50% gezien.  

Figuur 4 Verdeling soorten 2022 over soortgroepen relatief

Figuur 5 Verdeling soorten 2022 over soortgroepen absoluut

Dit artikel is een tussenstand. Waarnemers hebben enerzijds nog talloze foto’s met mogelijk nieuwe soorten en anderzijds zijn onvermijdelijk niet alle determinaties juist. Kortom de aantallen voor juli gaan de komende tijd nog een beetje schuiven. Zowel omhoog als omlaag. Daarnaast kloppen de tellers bij waarneming.nl niet exact doordat embargosoorten uit sommige overzichten ontbreken en ontstaan daardoor kleine verschillen.

Foto van de week 32

Gasteruption jaculator (foto: Rick Geling)

Moeder natuur heeft vreemde kostgangers, om maar eens een oud gezegde te verhaspelen, en dit beestje op de foto van de week is daar een goed voorbeeld van. Rick Geling vond en fotografeerde deze vrouw Gasteruption jaculator in de Millingerwaard (7 augustus). Dit vreemde insect behoort tot de familie van de hongerwespen (Gasteruptionidae). Het staartstuk zit bij deze soorten niet onderaan, maar bovenaan het borststuk. Het is een klein wespje (circa 15mm), maar de vrouwtjes lijken veel groter door hun extreem lange legboor, zoals zichtbaar op de foto. Met die legboor legt ze een eitje in een nest van andere solitaire wespen of bijen. Op de foto is ze daar mee bezig. De larve zal het eitje en het voedsel van de geparasiteerde ‘gastheer’ opeten, in het nestje overwinteren en in de lente verpoppen, om in de zomer uit te vliegen en de cyclus overnieuw te starten.
De soort is zeker niet zeldzaam en kan aangetroffen worden bij bijenhotels in tuinen en op schermbloemen. Toch is het deze week pas de eerste waarneming van de soort voor de Gelderse Poort. Daarmee draagt het een mooi steentje bij aan het op donderdag 11 augustus (datumgrens van week 32) bijna, maar nog net niet behaalde doel van 5000 soorten!

Klik op deze link om te zien hoeveel en welke waarnemingen er al zijn gedaan in het 5000-soortenjaar.
Klik op deze link voor een overzicht van alle foto’s van de week.