Bruin dijkschildmos – Xanthoparmelia delisei (foto: Ton en Karin Hermans)

Tot eind vorig jaar waren er 193 korstmossen (inclusief parasieten) waargenomen in de Gelderse Poort. Daarvan zijn er in 2022 al 128 opnieuw gezien, en daarnaast maar liefst 21 nieuwe soorten. De foto van de week belicht een van die nieuwe vondsten, namelijk Bruin dijkschildmos in Meinerswijk.
Bruin dijkschildmos is een zeer zeldzaam korstmos van voornamelijk rivierdijken van basalt of graniet. De soort neemt naar verluid momenteel toe in Nederland en wordt nu ook wel gevonden op oude bakstenen- en natuurstenenmuren en daken. Aangezien we hier ook zulke rivierdijken hebben, zou je verwachten dat dit dijkschildmos er al eens aangetroffen werd. Toch is deze vondst de allereerste (zonder en met foto op Waarneming.nl) voor de Gelderse Poort.
Veel korstmossen zijn op het eerste oog, of van foto’s, lastig op naam te brengen. De samenwerking van algen en schimmels – de symbiose die kenmerkend is voor korstmossen – vraagt vaak om gedetailleerd onderzoek met een sterke loep of de microscoop. Dit geldt zeker voor gelijkende soorten. Bruin dijkschildmos (Xanthoparmelia delisei) bijvoorbeeld is moeilijk te onderscheiden van meerdere andere steenschildmossen, maar vooral van Donkerbruin dijkschildmos (X. pulla). Van de laatste verschilt het door een lichter bruin thallus (kort door de bocht gezegd is dat de plant zelf, ofwel de grondvorm, zonder de voortplantingsorganen) en heeft dit thallus vaker witte vlekjes. Dat lijkt een simpel onderscheid, maar dat is het niet. Het is daarom mooi dat steensoortenexpert Guido Berger de vondst op basis van gedetailleerde, scherpe foto’s van Ton en Karin Hermans kon bevestigen, en er weer een nieuwe soort voor de Gelderse Poort is bijgeschreven.

Klik op deze link om te zien hoeveel en welke waarnemingen er al zijn gedaan in het 5000-soortenjaar.

Klik op deze link voor een overzicht van alle foto’s van de week.

Klein geaderd witje, Pieris napi (foto: Erik van Dijk)

Zo, de kop is eraf, en hoe! Al in de eerste 6 dagen van het nieuwe jaar is 17% van het doel bereikt, er zijn bijna 900 soorten waargenomen. Je zou denken dat er midden in de winter, als de natuur min of meer in rust is, niet zoveel te vinden is, maar jawel hoor. Enthousiaste waarnemers vonden en documenteerden vooral veel soorten planten, korstmossen en mossen, kevers en meer. Er zijn verschillende zeer zeldzame soorten gevonden, met name onder de mossen en korstmossen. De waarneming van Steriele rookkorst (Catillaria fungoides), bijvoorbeeld, is de eerste ooit voor de Gelderse Poort.
Uit de honderden foto’s die in de eerste week zijn geplaatst, kiezen we echter niet voor een super zeldzame soort. De foto van de week is een prachtig beeld van een veel voorkomende dagvlinder, die gewoonlijk rondvliegt in lente, zomer en herfst, maar niet in de winter. Het beeld toont dan ook zijn veel minder vaak waargenomen winterse levensfase. Het is een pop van het Klein geaderd witje (Pieris napi). Erik van Dijk vond deze al op de eerste dag van het jaar, ongetwijfeld tijdens een zoektocht naar korstmossen. Een dag later vond hij er nog een. Wie weet wat we nog allemaal gaan vinden in het veld, verwacht of onverwacht. Succes iedereen!

Door te klikken op de volgende link kun je zien hoeveel en welke waarnemingen er zijn gedaan in het kader van het 5000-soortenjaar.

Door te klikken op de volgende link krijg je een overzicht van alle foto’s van de week.

Bruine korenbout – Libellula fulva (foto: Ria Vogels)

Vanaf de eerste week van januari plaatsen we in deze rubriek elke week een foto. Dat is dan een foto van een waarneming die in de week ervoor is gedaan in de Gelderse poort. Het kan gaan om een unieke of bijzondere waarneming, maar evengoed om een uitzonderlijk mooie foto van een meer alledaags plantje of beestje.

De Bruine korenbout bij deze aankondiging is een libellensoort, die het sinds een aantal jaren goed doet in de Gelderse Poort. Zonder twijfel zullen we die in het komend jaar ook tegenkomen. Het Meertje bij het Wylerbergmeer, gelegen aan de zuidelijke grens van de Gelderse poort, is een van de plaatsen waar deze soort in juni in veelvoud te vinden is. Het is bovendien een uitstekende vindplaats van andere (voorjaars)libellen.

Door te klikken op de volgende link kun je vanaf 1 januari 2022 zien hoeveel en welke waarnemingen er zijn gedaan in het kader van het 5000-soortenjaar.

Door te klikken op de volgende link krijg je een overzicht van alle foto’s van de week.